یک پژوهش جدید نشان می‌دهد، با یک رژیم غذایی ویژه، احتمال بروز زوال عقل در افراد تا حدود زیادی کاهش پیدا می‌کند.
سو کوئین روزنامه‌نگار و نویسنده مقالات مواد غذایی و تاثیرات آن درباره ی این رژیم غذایی خاص صحبت کرده است.
تعداد مبتلایان به زوال عقل در جهان در سال ۲۰۱۹ حدود ۵۷ میلیون نفر بوده است و انتظار می‌رود به دلیل پیرتر شدن جمعیت و افزایش تعداد مبتلایان تا سال ۲۰۵۰ به ۱۵۳ میلیون نفر برسد.
برای زوال عقل درمانی وجود ندارد، اما این پژوهش جدید نشان می‌دهد رژیم غذایی خاصی می‌تواند از بروز زوال عقل در افراد پیشگیری کند.
گروهی از دانشمندان از دانشگاه‌های بریتانیا، استرالیا و سوئد داده‌های مربوط به ۶۰هزار بریتانیایی را به مدت ده سال زیر نظر گرفتند، تا به نقش رژیم غذایی مدیترانه‌ای در پیشگیری از زوال عقل پی ببرند.
دکتر الیور شانون، سرپرست پژوهش و استاد تغذیه و سالمندی دانشگاه نیو‌کاسل می‌گوید: ما دریافتیم افرادی که رژیم‌غذایی آنها تناسب و شباهت بیشتری با رژیم غذایی مدیترانه‌ای دارد کمتر در معرض خطر بروز زوال عقل هستند. افراد با پایبندی بیشتر به این رژیم غذایی در مقایسه با افراد کمتر پایبند به آن، حدود ۲۳درصد کمتر به زوال عقل دچار می شوند.
پژوهشگران دریافتند حتی افرادی که به دلیل عوامل ژنتیک احتمال بالایی از بروز زوال عقل دارند، با رعایت این رژیم غذایی درگروه کم‌خطر قرار می‌گیرند.
رژیم غذایی مدیترانه‌ای شامل مقدار زیادی میوه، سبزیجات گوناگون و حبوبات و همچنین دانه‌های‌خوراکی، غلات کامل و ماهی و چربی‌های اشباع‌نشده مانند روغن زیتون است. در این رژیم غذایی مقداری لبنیات و مقدار کمی گوشت و چربی‌های اشباع‌شده مانند کره وجود دارد.
شانون می‌گوید بر اساس این یافته‌ها برخی از مواد‌غذایی بیشترین محافظت را در برابر زوال عقل ایجاد می‌کنند:
• استفاده از روغن زیتون به عنوان روغن اصلی آشپزی
• مصرف روزانه حداقل ۴۰۰ گرم سبزیجات (۵ وعده ۸۰ گرمی) حداقل ۲۰۰ گرم آن خام و به‌صورت سالاد
• مصرف حداقل ۲۴۰ گرم میوه در روز (۳ وعده ۸۰ گرمی) و این مقدار فقط شامل ۱۰۰ میلی‌لیتر آب‌میوه طبیعی
• مصرف روزانه کمتر از ۱۰۰ تا ۱۵۰ گرم گوشت‌قرمز یا فرآوری‌شده
• مصرف روزانه کمتر از ۱۲ گرم کره یا مارگارین
• مصرف روزانه کمتر از یک نوشیدنی گاز‌دار شیرین
• نوشیدن روزانه یک جام شراب (۱۲۵ میلی‌لیتر)
• مصرف حداقل سه‌وعده ۱۵۰گرمی حبوبات در هر هفته
• مصرف حداقل ۳ وعده ۱۰۰ تا ۱۵۰گرمی ماهی یا غذای دریایی در هر هفته، که بهتر است یک وعده ماهی روغنی باشد
• مصرف کمتر از سه بار در هفته کیک و شیرینی و بیسکوئیت و دسر‌های آماده
• مصرف روزانه حداقل ۳ وعده ۳۰ گرمی دانه‌های خوراکی
• استفاده بیشتر از گوشت طیور مثل مرغ، بوقلمون و بلدرچین به جای گوشت قرمز
• حداقل دو وعده غذا در هفته متشکل از سس گوجه‌فرنگی، پیاز، تره‌فرنگی یا سیر مخلوط با روغن زیتون
شانون می‌گوید، این مواد‌غذایی به‌تنهایی باعث کاهش خطر بروز زوال عقل نمی‌شود اما به‌نظر می‌رسد در ترکیب با هم اثر‌گذار هستند.
پروفسور دیوید لیولین از دانشکده پزشکی دانشگاه اکستر می‌گوید، این رژیم غذایی سرشار از میوه‌ها، سبزیجات و غلات کامل و چربی‌های سالم هستند. همچنین در آنها از مواد‌غذایی فرآوری‌شده، گوشت قرمز و چربی‌های اشباع‌شده کمتر استفاده می‌شود.
شانون می‌گوید، بیماری‌های مزمن مانند بیماری‌های قلبی‌عروقی و دیابت نوع ۲ خطر ابتلا به زوال عقل را افزایش می‌دهند. رژیم غذایی مدیترانه‌ای خطر ابتلا به چنین بیماری‌هایی را کاهش می‌دهد، در نتیجه باعث کاهش احتمال ابتلا به زوال عقل هم می‌شود.
یافته‌ها نشان می‌دهند، مواد‌غذایی موجود در رژیم غذایی مدیترانه‌ای اثرات ضد‌التهابی و آنتی‌اکسیدان دارند و به همین دلیل جلوی تخریب سلول‌ها را گرفته و در نتیجه به‌طور مستقیم بر سلامت مغز اثر دارد.
لیولین می گوید، تغذیه سالم از دوران کودکی چون مغز در حال رشد است، نتیجه بهتری دارد. تغذیه سالم در سال‌های رشد کمک می‌کند بنیان سالم‌تری برای سال‌های آینده مغز گذاشته شود. اما هرگز برای شروع دیر نیست، حتی تغییرات اندکی در شیوه تغذیه در بزرگسالی هم به محافظت در برابر زوال عقل کمک می‌کند.
هنوز شواهدی وجود ندارد که تغییر رژیم غذایی بتواند روند پیشروی زوال عقل را در صورت ابتلا کند‌تر یا متوقف کند. اما پژوهش‌ها به طور روز‌افزون نشان می‌دهند، رژیم غذایی می‌تواند احتمال بروز زوال عقل را کاهش دهد.
پیروی از رژیم غذایی مدیترانه‌ای برای افرادی که اهل آشپزی و پخت غذا نیستند، کار آسانی نیست. ولی انواع توصیه‌ها و دستورات غذایی متنوع به صورت آنلاین در دسترس است که به شما کمک می‌کند روش مناسب خود را پیدا کنید.
