در سال‌های اخیر، خرید اقساطی یا همان خدمات “الان بخر، بعداً پرداخت کن” (BNPL) به‌سرعت در میان مصرف‌کنندگان کانادایی رواج یافته است. جدیدترین آمارها نشان می‌دهد استفاده از این خدمات نسبت به سال گذشته، رشد خیره‌کننده‌ای معادل ۲۴۴ درصد داشته و تعداد کاربران این مدل پرداخت به بیش از ۲.۲ میلیون نفر رسیده است. اما این روند صعودی حالا پرسش‌هایی جدی درباره تأثیر BNPL بر وضعیت مالی و امتیاز اعتباری (کردیت اسکور) کاربران ایجاد کرده است.
BNPL ورود به سیستم‌های گزارش مالی
برخی از بزرگ‌ترین ارائه‌دهندگان BNPL مانند Affirm و Klarna اعلام کرده‌اند که قصد دارند اطلاعات خریدهای اقساطی کاربران را به آژانس‌های اعتبارسنجی مانند TransUnion و Equifax گزارش دهند — درست مانند رویه‌ای که در ایالات متحده پیاده‌سازی شده است. این یعنی در آینده‌ای نزدیک، ممکن است پرداخت‌های BNPL شما در سابقه اعتباری‌تان ظاهر شود. شرکت Equifax حتی گفته است که گزارش برخی از تراکنش‌ها را از هم‌اکنون آغاز کرده است.
فرصتی برای ساخت اعتبار، یا تهدیدی برای امتیاز مالی؟
از نگاه برخی کارشناسان مالی، این تحول می‌تواند فرصتی برای نسل جوان باشد تا به ساختن سابقه اعتباری خود کمک کنند. اما این سکه روی دیگری نیز دارد. کوچک‌ترین تأخیر در پرداخت قسط‌ها ممکن است پیامدهای بزرگی برای کردیت اسکور کاربران داشته باشد.
برخی تحلیل‌گران در حوزه مالی، به‌ویژه در استان انتاریو، معتقدند وام‌های خرد BNPL اگرچه در ساخت امتیاز اعتباری چندان تأثیرگذار نیستند، اما در صورت تأخیر، آسیب آن‌ها بسیار قابل توجه خواهد بود.
ریسک‌های پنهان در پشت پرداخت‌های آسان
مطالعات اخیر در کانادا نشان می‌دهد که برخی از کاربران BNPL برای پرداخت اقساط خود، به فدا کردن هزینه‌های ضروری دیگر مانند قبض‌ها یا حتی قرض گرفتن از اطرافیان روی آورده‌اند. همچنین در نظرسنجی‌ای که در آمریکا انجام شده، ۴۱ درصد از کاربران این خدمات حداقل یک بار اقساط خود را با تأخیر پرداخت کرده‌اند.
توصیه نهایی برای کاربران کانادایی
با توجه به افزایش نفوذ BNPL در بازار و احتمال ارتباط آن با سیستم‌های اعتبارسنجی، لازم است کاربران با دقت بیشتری از این سرویس‌ها استفاده کنند. در حالی‌که امکان خرید بدون پرداخت آنی جذاب به‌نظر می‌رسد، باید در نظر داشت که بی‌توجهی به پرداخت‌ها ممکن است تأثیرات بلندمدتی بر آینده مالی و توان اعتباری فرد داشته باشد.
اگر در خریدهای بعدی با گزینه «الان بخر، بعداً پرداخت کن» مواجه شدید، پیش از تأیید، به این فکر کنید که آیا ارزش ریسک مالی بلندمدت را دارد یا خیر.
