تصور کنید در یک روز گرم از یک بزرگراه می گذرید. پنجرهها را پایین میآورید، نفس میکشید، اما به جای ترکیبی هیجانانگیز از هوای ساحلی، نزدیک به شش لیتر دود گازوئیل را تنفس میکنید.
چند نفس دیگر بکشید و آلودگی ممکن است چشمها، بینی، گلو و ریههای شما را تحریک کند. هر روز در آن جاده شلوغ رانندگی کنید یا پیاده روی کنید و احتمال ابتلا به برونشیت، تهوع و سردردهای مزمن را افزایش دهید.
در بدترین مناطق آلوده جهان، آلودگی هوای ناشی از ترافیک، سالانه باعث مرگ حدود پنج میلیون نفر می شود.
دکتر Chris Carlsten استاد پزشکی تنفسی در دانشگاه بریتیش میگوید: در درازمدت، آلودگی هوا بیش از هر گونه الودگی محیطزیستی دیگر باعث مرگ انسانها میشود.
اکنون، یک مطالعه جدید از دو دانشگاه برجسته بریتیش کلمبیا نشان میدهد، دود گازوئیل میتواند حتی موذیتر از آن چیزی باشد که قبلا تصور میشد. در حالی که آلودگی ترافیک در فهرستی طولانی از بیماریهای جسمی نقش دارد، میتواند همه چیز را از عملکرد افراد در محل کار گرفته تا توانایی آنها در رویاپردازی را تضعیف کند.
این تحقیق حدود شش سال پیش آغاز شد، زمانی که Health Canada با داده های اپیدمیولوژیک نزد Carlsten آمد که نشان می داد آلودگی ترافیک می تواند بر توانایی های شناختی افراد تأثیر بگذارد. این محقق گفت، مشکل این است که هیچ کس به طور مستقیم اثرات آلودگی را در یک محیط کنترل شده اندازه گیری نکرده است.
در گذشته، Carlsten و همکارانش بررسی کرده بودند که چگونه آلودگی ترافیک، آسم را تشدید میکند، با آلرژیها مخلوط میشود و چگونه آلودگی گازوئیل از طریق ریهها وارد خون میشود.
محققان 25 بزرگسال سالم را انتخاب کردند و هر بار آنها را به داخل محیط آلوده به مواد ناشی از ترافیک فرستادند. شرکت کنندگان به مدت دو ساعت در اینترنت گشت و گذار کردند یا کتابی را مطالعه کردند در حالی که محققان آنها را در معرض هوایی مشابه با کیفیت هوای دهلی، هند – یکی از آلوده ترین شهرهای جهان – قرار دادند.
قبل و بعد از هر بار قرار گرفتن در معرض آلودگی، شرکتکنندگان حدود شش دقیقه را در دستگاه تصویربرداری تشدید مغناطیسی کاربردی (fMRI) سپری میکردند، ابزاری غیرتهاجمی که میتواند فعالیت مغز را در زمان واقعی ترسیم کند.
دکتر Jodie Gawryluk که به عنوان دانشیار در بخش روانشناسی دانشگاه ویکتوریا این مطالعه را رهبری می کرد، گفت، وقتی نتایج به دست آمد حیرت زده شد. مکان های مختلف مغز که تحت تاثیر قرار می گرفتند کاملاً گسترده بود.
Gawryluk که متخصص تصویربرداری مغز است، معمولاً بررسی میکند که پیری چگونه بر زوال شناختی تأثیر میگذارد.
او درباره شرکت کنندگان در این مطالعه گفت: ما به آنها می گوییم که حدود شش دقیقه در اسکنر [fMRI] بی حرکت بخوابند و به چیز خاصی فکر نکنند. البته، شما این را می گویید و مردم شروع به فکر کردن در مورد چیزهای مختلف می کنند.
Warren W. Tryon دانشمند شناختی، در کتابی در سال 2014 نوشت، «استراحت» نامیدن آن لحظات اشتباه خواهد بود و تنها نشان می دهد که شبکه پیش فرض تا چه اندازه خارج از آگاهی عمل می کند.
دکتر Jodie Gawryluk دانشیار دپارتمان روانشناسی دانشگاه ویکتوریا، اخیراً مطالعهای را رهبری کرده است که نشان میدهد آلودگی ناشی از ترافیک، عملکرد مغز برای تفکر دروننگر، بازیابی حافظه و تصور آینده را کاهش میدهد.
اولین بار در سال 2001 کشف شد و از آن زمان محققان دریافتند که DMN بیش از 90 درصد انرژی مصرف شده توسط مغز را می سوزاند. شبکه پیشفرض هنگام خواب فعال است و حتی در هنگام بیهوشی سبک به کار خود ادامه میدهد.
مطالعات گذشته نیز نشان داده بودند، DMN به طور بالقوه خطر ابتلا به تعدادی از اختلالات مغزی مانند اوتیسم، اسکیزوفرنی یا بیماری آلزایمر را افزایش می دهد.
این اولین بار نیست که محیط یک فرد با این بیماری ها مرتبط می شود. مطالعات اخیر که هزاران کودک مترو ونکووری را طی چندین سال ردیابی کرده است، نشان میدهد، زندگی در نزدیکی ترافیک و دورتر از فضاهای سبز با نرخ بالاتر ADHD مرتبط است و احتمال اینکه بچهها به نقاط عطف رشدی خود برسند را کاهش میدهد.
با قرار دادن افراد در معرض آلودگی در آزمایشگاه، Gawryluk و Carlsten میتوانند هر عامل محیطی دیگری را که ممکن است بر روی شبکه پیشفرض مغز تأثیر بگذارد، فیلتر کنند.
Gawryluk گفت: ما می بینیم که آلودگی ترافیک منجر به کاهش عملکرد شناختی می شود. این به ما امکان می دهد تا نتایج واقعا قوی بگیریم.
در حالی که به کار بیشتری نیاز است، Gawryluk گفت، او و همکارانش در حال بررسی اثرات موجی از پیامدها، از جمله کاهش عملکرد شناختی در تقریباً هر جنبه از زندگی، از جمله در محل کار هستند.
پس از قرار گرفتن در معرض آلودگی کوتاه مدت، تواناییهای شناختی شرکتکنندگان بازیابی شد. اما محققان میگویند قرار گرفتن در معرض آلودگی طولانیمدت بهویژه در جوامع فقیرتر که فضای سبز کمتر رایج است، میتواند در ابتلا به انواع بیماریها موثر باشد.
Carlsten با اشاره به میلیونها مرگ ناشی از آلودگی ترافیک در هر سال در سراسر جهان، گفت: اگزوز گازوئیل یا سایر آلودگیهای مشابه، میتواند این ارقام را در درازمدت توضیح دهد.