پروژه کوانتوم، یک پروژه آزمایشی ناشناخته است که در آژانس خدمات مرزی کانادا با استفاده از هوش مصنوعی در حال انجام است و مسافران هوایی را قبل از پرواز به کانادا بررسی می‌کند. این آژانس با استفاده از این آزمایش در چند سال گذشته، حداقل یک نفر از هزار نفر را قبل از سوار شدن به هواپیما متوقف کرده است.
مقامات می گویند، این برنامه افرادی را که ممکن است تهدیدی برای کشور کانادا باشند، مشخص می‌کند.
اما معیارهای مورد استفاده ی این برنامه برای تشخیص افراد هنوز مشخص نیست. و این موضوع باعث واکنش منفی برخی از منتقدان شده است.
بر اساس وب سایت آژانس خدمات مرزی کانادا، این برنامه برای رسیدگی به موضوع مهاجرت غیرقانونی است. برای ارزیابی خطرات قبل از پرواز، اطلاعات شخصی مسافران از شرکت‌های هواپیمایی دریافت و با شاخص‌های از پیش تعیین شده مقامات مرزی مطابقت داده می شوند.
پروژه‌ی کوانتوم از زمان آغاز به کار خود در سال ۲۰۱۹ تا پایان سال گذشته، ۱۳ هزار و ۸۶۳ مسافر را برای ارزیابی بیشتر به کشور مبدا ارجاع داده است. همچنین تا کنون از ورود ۶ هزار و ۱۸۲ مسافر به کانادا جلوگیری کرده است.
اتاوا و واشنگتن در اوایل سال جاری توافقنامه‌ی دوجانبه برای ممانعت از دسترسی اتباع خارجی به پناهندگی در سراسر مرزهای کانادا و ایالات متحده امضا کردند، پس از این تصمیم تعداد مهاجران غیرقانونی دو کشور به شدت کاهش یافتند.
بنجامین پریمن استاد حقوق دانشگاه نیوبرانزویک، می‌گوید: هدف از این استراتژی این است که مرزها را تا جایی که ممکن است محدود کند. این فناوری جدید با خطرات قابل توجهی از نقض حقوق بشر همراه است که ما تا به حال آن را در مناطق دیگر هم تجربه کرده‌ایم. عدم وجود شفافیت و نظارت دقیق بر این فرآیند، باعث نگرانی عده‌ی زیادی از افراد شده است.
آژانس خدمات مرزی کانادا که در سال ۲۰۰۳ با هدف کمک به اداره‌ی مهاجرت تاسیس شد، تنها سازمان امنیت عمومی‌ای است که هیچ نهاد غیرنظامی بر آن نظارت ندارد. دولت لیبرال از زمان به قدرت رسیدن در سال ۲۰۱۵ وعده داده بود، برای این سازمان یک ناظر در نظر بگیرد. اما هنوز لایحه‌ای برای ایجاد چنین زیرساختی به تصویب نرسیده است.
ژاکلین رابی، سخنگوی آژانس خدمات کانادا گفت: این برنامه‌ی آزمایشی به دنبال برطرف کردن مسئله مهاجرت غیرقانونی در مسافران هوایی است. این یک رویکرد هدفمند و یک روش عملیاتی است که از افسران سازمان ما برای شناسایی فعالیت‌های غیرقانونی پرخطر و بالقوه استفاده می‌کند. این فعالیت‌ها شامل تروریسم یا جنایات مرتبط با ترور، قاچاق انسان یا سایر جنایات جدی بین‌المللی و فرامرزی است.
یکی از مشکلات جدی هوش مصنوعی که باعث نگرانی بسیاری از افراد شده این است که دارای پتانسیل بسیار بالایی برای تعصبات نژادی و قومیتی است. هنوز مشخص نیست که آیا این نرم‌افزار به اندازه‌ی کافی آموزش دیده است تا بین مدعیان پناهندگی و مجرمان تمایز ایجاد کند یا خیر.
این آژانس اعلام کرد، پروژه‌ی کوانتوم بخش از برنامه ملی تشخیص افراد یا کالاهاییست که ممکن است تهدیدی برای امنیت و ایمنی کانادا باشند. این فناوری برای شناسایی این خطرات با کمک هوش انسانی، از منابع اطلاعاتی پیشرفته خودکار استفاده می‌کند.
تعداد ارجاعات و بررسی پروازهای پروژه‌ی کوانتوم به تازگی دچار افزایش شده و از ۱۸ پرواز در سال ۲۰۱۹ به ۳۲ مورد در فوریه ۲۰۲۲ رسیده است. آژانس خدمات مرزی اعلام کرد، این فرآیند بخشی از این پروژه‌ی آزمایشی است که باید انجام شود.
رابی می گوید، CBSA برای از بین بردن هرگونه نژادپرستی سیستماتیک یا سوگیری ناخودآگاه در عملیات تلاش خواهد کرد و تضمین می‌کند، جوامع اقلیت در معرض رفتارهای ناعادلانه قرار نخواهند گرفت.
رابی گفت، سیستم تصمیم‌گیری پروژه‌ی کوانتوم در حال حاضر تحت نظارت فدرال قرار ندارد. آژانس خدمات مرزی کانادا برای تصمیم‌گیری نهایی در این حوزه به دانش، آموزش، تخصص و تجربه‌ی افسران متکی است.
آژانس خدمات مرزی کانادا اعلام کرد، مسافرانی که اجازه‌ی ورود به پروازهای کانادا را ندارند می‌توانند از طریق وب سایت این سازمان یا اداره‌ی پست شکایات خود را پیگیری کنند.
