هند در تلاش برای تعدیل افزایش قیمتها در داخل این کشور، صادرات برنج سفید غیر باسماتی را از ۲۰ جولای ممنوع کرد.
پس از این خبر، گزارشهایی از کسانی منتشر شد که به دلیل ترس از کمبود احتمالی برنج و خالی شدن قفسههای برنج در فروشگاههای مواد غذایی هندی در ایالات متحده و کانادا هراسان خرید می کردند. این اقدام باعث افزایش قیمت این محصول شد.
هزاران نوع برنج در دنیا کشت و مصرف می شود، اما چهار گروه اصلی در سطح بین المللی تجارت می شوند.
برنج باریک دانه بلند ایندیکا که بخش عمده ای از تجارت جهانی را تشکیل می دهد، برنج معطر باسماتی، برنج دانه کوتاه که ژاپنی ها برای سوشی و ریزوتو استفاده می کنند و برنج چسبناک که برای شیرینی به کار میرود.
هند بزرگترین صادرکننده برنج بوده و حدود چهل درصد از تجارت جهانی غلات را به خود اختصاص داده است. تایلند، ویتنام، پاکستان و ایالات متحده در رتبه های بعدی قرار دارند.
چین، فیلیپین و نیجریه از جمله خریداران عمده برنج هستند.
همچنین کشورهایی مانند اندونزی و بنگلادش که در صورت کمبود عرضه داخلی، واردات را افزایش میدهند.
مصرف برنج در آفریقا نیز در حال افزایش است، در کشورهای کوبا و پاناما برنج منبع اصلی انرژی محسوب می شود.
هند در سال گذشته، ۲۲ میلیون تن برنج به ۱۴۰ کشور جهان صادر کرده که شش میلیون تن آن برنج سفید نسبتا ارزانتر ایندیکا بوده است. حدود ۷۰ درصد تجارت جهانی برنج را برنج سفید ایندیکا تشکیل میدهد.
حالا هند صادرات این محصول را متوقف کرده است که این به ممنوعیت صادرات برنج شکسته در سال گذشته و عوارض ۲۰ درصدی برای صادرات برنج غیر باسماتی اضافه می شود.
پییراولیویه گورینشاس، اقتصاددان ارشد صندوق بینالمللی پول می گوید، این ممنوعیت قیمتها را افزایش میدهد و قیمت جهانی غلات ممکن است تا ۱۵ درصد در سال جاری افزایش یابد.
آب و هوای نامساعد در جنوب آسیا، بارانهای موسمی در هند و سیل در پاکستان بر کشت برنج تاثیر گذاشته است. همچنین هزینهی کشت به دلیل افزایش قیمت کودها افزایش یافته است.
هند ذخایر چشمگیر ۴۱ میلیون تن برنج را که بیش از سه برابر میزان مورد نیازش است در انبارهای عمومی ذخیره استراتژیک و سیستم توزیع عمومی خود دارد. این میزان به بیش از ۷۰۰ میلیون فقیر امکان دسترسی به غذای ارزان قیمت را میدهد.
قیمت برنج داخلی از اکتبر گذشته بیش از ۳۰ درصد افزایش یافته که منجر به افزایش فشار سیاسی بر دولت قبل از انتخابات عمومی سال آینده شده است. همچنین افزایش هزینههای زندگی دولت را با چالش مواجه کرده است.
جوزف گلابر از موسسه تحقیقات بینالمللی سیاست غذایی ایفپری گفت: من گمان میکنم ممنوعیت صادرات برنج غیر باسماتی تا حد زیادی اقدامی احتیاطی است و امیدوارم موقتی باشد.
بیش از نیمی از واردات برنج حدود ۴۲ کشور از هند تامین میشود و در بسیاری از کشورهای آفریقایی، سهم بازار هند در واردات برنج از ۸۰ درصد فراتر میرود.
در کشورهای پرمصرف آسیا از جمله بنگلادش، بوتان، کامبوج، اندونزی، تایلند و سریلانکا سهم مصرف برنج در کل کالری دریافتی در روز از ۴۰ تا ۶۷ درصد متغیر است.
شرلی مصطفی، تحلیلگر بازار برنج در سازمان خواربار و کشاورزی سازمان ملل متحد (فائو) میگوید: این ممنوعیت بیشتر به افراد آسیب پذیر صدمه میزند، زیرا آنها سهم بیشتری از درآمد خود را صرف خرید مواد غذایی میکنند. افزایش قیمت ها میتواند آنها را مجبور کند مقدار مواد غذایی مصرفی خود را کاهش دهند یا به جایگزینهایی روی بیاورند که از نظر تغذیهای مناسب نیستند یا هزینهی سایر نیازهای اساسی مانند مسکن و غذا را کاهش دهند.
به گزارش موسسه تحقیقات بین المللی سیاست غذایی، ممنوعیت صادرات مواد غذایی از زمان تهاجم روسیه به اوکراین در برخی کشورها اغاز شده است.
اندونزی صادرات روغن نخل را ممنوع کرد، آرژانتین صادرات گوشت گاو و ترکیه و قرقیزستان طیف وسیعی از محصولات غلات را ممنوع کردند.
در طول چهار هفته اول همهگیری کرونا هم حدود ۲۱ کشور محدودیتهای صادراتی را برای طیف وسیعی از محصولات اعمال کردند.
اما به گفته کارشناسان، ممنوعیت صادرات برنج هند خطرات بیشتری را به همراه دارد
